Thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp sử dụng trong những tình huống không mong muốn, giúp phụ nữ ngăn ngừa thai sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi phương pháp tránh thai thông thường bị thất bại. Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp tránh thai chính thống, nhưng đây là một cứu cánh trong những tình huống khẩn cấp, giúp giảm nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc có tác dụng ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự rụng trứng, ngăn chặn quá trình thụ tinh giữa trứng và tinh trùng, từ đó giảm khả năng mang thai. Thuốc này chỉ có hiệu quả khi sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ, tuy nhiên, nếu sử dụng trong vòng 24 giờ, hiệu quả sẽ cao hơn rất nhiều.
Thuốc tránh thai khẩn cấp không thể ngăn ngừa thai nếu bạn đã có thai, vì vậy việc sử dụng thuốc này không thể thay thế biện pháp tránh thai thường xuyên như bao cao su hay thuốc tránh thai hàng ngày.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác nhau. Dưới đây là các loại thuốc phổ biến nhất:
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên (Levonorgestrel): Đây là loại thuốc phổ biến và dễ sử dụng nhất. Levonorgestrel giúp ngừng rụng trứng hoặc thay đổi nội tiết để ngăn chặn sự thụ tinh. Thuốc có thể sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ, tuy nhiên, hiệu quả của thuốc sẽ giảm dần theo thời gian. Nếu sử dụng càng sớm, hiệu quả càng cao.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên (Ulipristal acetate): Thuốc này cũng có tác dụng tương tự như Levonorgestrel, nhưng nó có thể duy trì hiệu quả trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục. Ulipristal acetate hoạt động bằng cách ức chế hoặc trì hoãn sự rụng trứng, và cũng ngăn chặn sự tiếp xúc giữa trứng và tinh trùng.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên (Mifepristone): Mifepristone là một trong những thuốc được sử dụng cho trường hợp đình chỉ thai nghén sớm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, thuốc này cũng được sử dụng để ngăn ngừa mang thai khi được uống trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, loại thuốc này ít phổ biến hơn so với Levonorgestrel và Ulipristal acetate.
3. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp đúng cách
Để thuốc tránh thai khẩn cấp đạt hiệu quả tối đa, bạn cần tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng. Sau đây là một số lưu ý khi sử dụng thuốc:
Sử dụng thuốc càng sớm càng tốt: Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ giảm dần theo thời gian. Do đó, việc uống thuốc trong vòng 24 giờ sau quan hệ tình dục sẽ có hiệu quả tốt nhất.
Không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp: Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên được sử dụng trong những tình huống khẩn cấp. Việc sử dụng thuốc này quá thường xuyên có thể gây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản của bạn.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng thuốc, nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào như bệnh tim mạch, tiểu đường, hoặc đang sử dụng thuốc điều trị khác, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp rất hiệu quả trong việc ngừa thai sau quan hệ tình dục không bảo vệ, nhưng nó cũng có những tác dụng phụ cần lưu ý:
Chậm kinh nguyệt: Sau khi sử dụng thuốc, bạn có thể gặp tình trạng chậm kinh hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt.
Buồn nôn hoặc nôn: Đây là tác dụng phụ phổ biến của thuốc tránh thai khẩn cấp. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, bạn cần gặp bác sĩ.
Đau bụng hoặc đau ngực: Một số người có thể cảm thấy đau bụng hoặc đau ngực sau khi uống thuốc.
Không bảo vệ khỏi các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục: Thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng ngừa các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Vì vậy, bạn vẫn cần sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su trong quan hệ tình dục.
5. Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp hiệu quả giúp phụ nữ ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn trong những tình huống khẩn cấp. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này không thể thay thế các biện pháp tránh thai thường xuyên và cần phải được sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả tối đa. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phù hợp.
